Czym są wolne rodniki, stres oksydacyjny i antyoksydacja?
Wskutek działania procesów fizjologicznych, a także czynników zewnętrznych (np. używek, niektórych leków, promieniowania UV, zanieczyszczeń) w organizmie powstają wolne rodniki tlenowe. Wykazują one działanie destrukcyjne, prowadząc do uszkodzeń i wadliwego funkcjonowania struktur komórkowych.
By przeciwdziałać negatywnym skutkom ich działalności w organizmie wykształciły się mechanizmy chroniące przed ich nadmiernym powstawaniem oraz przemieniające już powstałe wolne rodniki w ich nieaktywne pochodne. Mechanizmy te wykorzystują związki chemiczne zarówno wytwarzane wewnątrz organizmu, jak i te dostarczane, np. z pożywieniem. Nazywane są mechanizmami antyoksydacyjnymi.
Zwiększenie ilości wolnych rodników, przy jednoczesnym braku sprawnie działających mechanizmów antyoksydacyjnych, skutkuje powstaniem stresu oksydacyjnego (szoku tlenowego), przyczyniającego się do rozwoju wielu chorób i zaburzeń.
Mechanizmy prowadzące do uszkodzenia komórek obejmują ich działanie na lipidy, białka i DNA. Ostatecznymi skutkami działania wolnych rodników tlenowych w komórkach organizmu są: mutacje, metaboliczne dysfunkcje, starzenie. Te z kolei są przyczyną rozwoju procesów zapalnych, nowotworów oraz zaburzeń funkcji licznych narządów.
Bibliografia:
